सत्यजीत तांबे यांची सैनिकांच्या शिक्षणासाठी YCMOU कडे विशेष सवलतीची मागणी”
देशाच्या सुरक्षेसाठी अहोरात्र कार्यरत असलेल्या सैनिकांच्या शिक्षणात येणाऱ्या अडचणी दूर करा -आ. सत्यजीत तांबे
प्रतिनिधी : देशाच्या सुरक्षेसाठी अहोरात्र कार्यरत असलेल्या सैनिकांना त्यांच्या शैक्षणिक आकांक्षा पूर्ण करण्यासाठी विशेष सवलती मिळाव्यात यासाठी विधान परिषद सदस्य आमदार सत्यजीत तांबे यांनी यशवंतराव चव्हाण महाराष्ट्र मुक्त विद्यापीठ (YCMOU) कडे महत्त्वाकांक्षी मागणी केली आहे. ही मागणी सैनिकांच्या शिक्षणात येणाऱ्या अडचणी दूर करण्याच्या दृष्टिकोनातून केली गेली आहे.
सैनिकांच्या शिक्षणातील अडचणी:
सध्या देशभरातील हजारो जवान YCMOU मार्फत विविध पदवी अभ्यासक्रम पूर्ण करण्याचा प्रयत्न करत आहेत. मुक्त विद्यापीठ ही संस्था अशा जवानांसाठी शिक्षणाचा एकमेव पर्याय आहे, ज्यांना नियमित महाविद्यालयीन शिक्षण घेणे शक्य नसते. मात्र, सैन्यातील नियुक्त्या, बदल्या, सीमांवरील तैनाती आणि आणीबाणी सेवा यामुळे या जवानांना विद्यापीठाच्या नियोजित परीक्षांमध्ये सहभागी होणे कठीण जाते.
विशेषतः भारत-पाकिस्तान सीमेवरील सद्याच्या तणावपूर्ण परिस्थितीमुळे अनेक जवानांच्या सुट्ट्या रद्द करण्यात आल्या आहेत. परिणामी, या जवानांना विद्यापीठाच्या नियमित परीक्षा कालावधीत हजर राहता येत नाही. अशा परिस्थितीत शैक्षणिक वर्ष गमावल्याने त्यांच्या पदवीसाठीच्या प्रयत्नांवर विलंब होतो.
या पार्श्वभूमीवर आ. तांबे यांनी YCMOU प्रशासनाकडे तीन महत्त्वाच्या मागण्या केल्या आहेत:
१) सुट्टीत परीक्षा सुविधा: जेव्हा जवानांना पुढील सुट्ट्या मंजूर होतील, तेव्हा त्यांना विशेष परीक्षा घेण्याची संधी द्यावी.
२) सेवा स्थळी परीक्षा केंद्रे: जवानांनी पूर्वसूचना देऊन विनंती केल्यास, त्यांना त्यांच्या सेवा स्थळी किंवा जवळपासच्या केंद्रावर परीक्षा देण्याची सोय करावी.
३) लवचिक परीक्षा कालावधी: सैन्याच्या विशेष परिस्थिती लक्षात घेऊन परीक्षा कालावधीत लवचिकता दाखवावी.
“शिक्षण हे सर्वांसाठी” – धोरणात्मक बदलाची गरज:
आ. तांबे यांनी त्यांच्या पत्रात स्पष्ट केले आहे की, “शिक्षण हे सर्वांसाठी” या तत्त्वाचा आदर करून विद्यापीठाने सैनिकांसाठी विशेष धोरण आखावे. त्यांनी यासाठी लवकरात लवकर निर्णय घेण्याचीही विनंती केली आहे.
“देशासाठी अहोरात्र सेवा बजावणाऱ्या जवानांनी शिक्षणासाठी पुढाकार घेतला आहे, हे प्रेरणादायी आहे. मात्र, त्यांच्या सेवेमुळे त्यांना नियमित परीक्षा देता येत नाही, ज्याचा परिणाम त्यांच्या शैक्षणिक प्रगतीवर होतो. ‘शिक्षण हे सर्वांसाठी’ या तत्त्वाचा आदर ठेवून विद्यापीठाने विशेष धोरण आखावे, ही अपेक्षा आहे,” असे आ. तांबे यांनी म्हटले आहे.
या मागणीला सैनिकांचा पाठिंबा मिळाला आहे. नाशिक लष्कर छावणीत तैनात असलेल्या एका जवानाने सांगितले, “आम्ही देशसेवा करत असताना शिक्षण घेण्याचा प्रयत्न करतो. पण बऱ्याच वेळा परीक्षा सोडाव्या लागतात. जर सेवा स्थळीच परीक्षा देण्याची सोय मिळाली तर मोठी मदत होईल.”
विद्यापीठाची भूमिका
YCMOU प्रशासनाकडून अद्याप या मागणीवर अधिकृत प्रतिसाद मिळाला नसला तरी, विद्यापीठाच्या एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने सांगितले की, “आम्ही सैनिकांच्या शिक्षणाच्या गरजा समजून घेत आहोत. यासंबंधीचा निर्णय लवकरच घेतला जाईल.”
ही मागणी पूर्णत्वास गेल्यास, हजारो सैन्य दलातील जवानांना त्यांच्या सेवेच्या काळातच शिक्षण पूर्ण करण्याचा मार्ग सुकर होईल. शिक्षण आणि सेवेचा समतोल राखता येईल आणि देशासाठी झटणाऱ्या या वीर जवानांना एक सकारात्मक सामाजिक संदेश दिला जाईल.