भुजबळांच्या प्रयत्नांतून नाशिक रोड रेल्वेस्थानकावर साकारणार कायमस्वरूपी होल्डिंग एरिया

नाशिक, 3 जुलै: नाशिकमध्ये २०२७ साली होणाऱ्या सिंहस्थ कुंभमेळ्यासाठी रेल्वे मंत्रालयाने एक महत्त्वाची घोषणा केली आहे. नाशिक रोड रेल्वेस्थानकावर कायमस्वरूपी होल्डिंग एरिया (Permanent Holding Area – PHA) उभारण्यास मंजुरी देण्यात आली आहे. हा निर्णय कुंभमेळ्यादरम्यान होणाऱ्या प्रचंड गर्दीचे व्यवस्थापन सुलभ करण्यासाठी घेण्यात आला आहे. याशिवाय, नाशिकला देशातील ७३ प्रमुख रेल्वेस्थानकांच्या यादीत समाविष्ट करण्यात आले आहे, जेथे गर्दी नियंत्रणासाठी विशेष उपाययोजना केल्या जातील.

या संदर्भात राज्याचे अन्न व नागरी पुरवठा मंत्री छगन भुजबळ यांनी रेल्वे बोर्डचे अध्यक्ष सतीश कुमार आणि मध्य रेल्वेचे सरव्यवस्थापक धर्मवीर मीना यांना १७ मार्च २०२५ रोजी पत्र लिहून नाशिक रोड स्थानकावर होल्डिंग एरिया निर्माण करण्याची मागणी केली होती. त्यांच्या या प्रयत्नांना रेल्वे मंत्रालयाकडून सकारात्मक प्रतिसाद मिळाला आहे.

५ कोटी भाविकांच्या येणाऱ्या गर्दीचे व्यवस्थापन:
सिंहस्थ कुंभमेळा हा जगातील सर्वात मोठा धार्मिक आणि आध्यात्मिक सण आहे. २०२७ मध्ये नाशिकमध्ये सुमारे ५ कोटी भाविक गोदावरीत स्नानासाठी येणार आहेत. नाशिक रोड हे NSG-2 श्रेणीतील रेल्वेस्थानक असून दररोज सुमारे १ लाख प्रवासी येथून प्रवास करतात. कुंभमेळ्यादरम्यान ही संख्या अनेक पटींनी वाढणार आहे. अशा परिस्थितीत गर्दी व्यवस्थापनासाठी होल्डिंग एरियाची निर्मिती ही एक गरज होती.

रेल्वे मंत्रालयाने नाशिक रोड स्थानकाच्या पुनर्विकासासाठी आधीच ₹५०० कोटींचा निधी मंजूर केला आहे. यात G+20 मजली इमारत, नवीन प्लॅटफॉर्म आणि इतर सुविधांचा समावेश आहे. होल्डिंग एरियाच्या मंजुरीमुळे अतिरिक्त खर्च वाचेल आणि रेल्वे सुविधांचा अधिक कार्यक्षम वापर होईल.

गर्दी व्यवस्थापनासाठी होणाऱ्या विशेष उपाययोजना
कुंभमेळ्यादरम्यान नाशिक रोड स्थानकावर प्रचंड गर्दीची अपेक्षा असल्याने रेल्वे मंत्रालयाने अनेक विशेष उपाययोजना जाहीर केल्या आहेत. यामध्ये प्रशस्त प्रतीक्षास्थळे, नवीन फूटओव्हर ब्रिजेस, CCTV कॅमेऱ्यांद्वारे सतत देखरेख, वॉकी-टॉकी सिस्टीम आणि आपत्कालीन योजनांचा समावेश आहे. तसेच, अनधिकृत प्रवेश रोखण्यासाठी फक्त आरक्षित तिकिटधारकांनाच थेट प्लॅटफॉर्मवर जाऊ दिले जाईल.

या योजनेत रेल्वे सुरक्षा दल (RPF) आणि स्थानिक प्रशासनाचा सक्रिय सहभाग असेल. सर्व कर्मचाऱ्यांना विशेष ओळखपत्रे आणि गणवेश देण्यात येईल, ज्यामुळे आपत्कालीन परिस्थितीत ओळख करून घेणे सोपे होईल.

छगन भुजबळ यांच्या पाठपुराव्याची दखल :
या संपूर्ण प्रक्रियेत राज्याचे अन्न व नागरी पुरवठा मंत्री छगन भुजबळ यांचा महत्त्वपूर्ण वाटा आहे. त्यांनी नाशिक रोड स्थानकाच्या विकासासाठी रेल्वे मंत्रालयाशी सातत्याने संवाद साधला आणि होल्डिंग एरियाच्या मागणीसाठी पत्रकारिता केली. त्यांच्या प्रयत्नांमुळे नाशिकला राष्ट्रीय स्तरावर प्राधान्य दिले गेले आहे.

भुजबळ यांनी म्हटले आहे, “कुंभमेळा हा केवळ एक धार्मिक उत्सव नसून महाराष्ट्राच्या प्रतिष्ठेचा प्रश्न आहे. या मेळ्यादरम्यान भाविकांना सुरक्षित आणि सोयीस्कर वातावरण मिळावे यासाठी आम्ही सर्व तयारी करत आहोत. रेल्वे मंत्रालयाच्या या निर्णयामुळे नाशिकच्या विकासाला गती मिळेल.”

आता रेल्वे मंत्रालय आणि महाराष्ट्र शासन यांच्या संयुक्त विचारविनिमयाने होल्डिंग एरियाच्या बांधकामाचे काम पुढे नेले जाईल. याशिवाय, इतर सुविधा जलद गतीने पूर्ण करण्यासाठी देखील प्रयत्न केले जात आहेत. नाशिकवासियांना आणि भाविकांना यातून मोठी मदत होईल अशी अपेक्षा आहे.
अशाप्रकारे, कुंभमेळा-२०२७ साठी नाशिकची तयारी आता अधिक सुस्पष्ट आणि सुव्यवस्थित होत आहे. रेल्वे मंत्रालयाच्या या निर्णयामुळे प्रवाशांची सुरक्षितता आणि सोय यावर भर पडेल, तसेच धार्मिक यात्रेचा अनुभवही उत्तम होईल.