पार-गोदावरी प्रकल्पावर विधानसभेत छगन भुजबळ यांचा सरकारला सवाल

७ मार्च, मुंबई : अर्थसंकल्पीय अधिवेशनात आज महाराष्ट्राचे माजी उपमुख्यमंत्री छगन भुजबळ यांनी विधानसभेत पार-गोदावरी या राज्यांतर्गत एकात्मिक नदीजोड प्रकल्पाविषयी विधानसभेत तारांकित प्रश्न उपस्थित केला. या प्रश्नावर जलसंपदा (गोदावरी व कृष्णा खोरे पाटबंधारे विकास महामंडळ) मंत्री राधाकृष्ण विखे पाटील यांनी उत्तर देताना सांगितले की, पार-तापी-नर्मदा हा आंतरराज्य प्रकल्प रद्द करण्यात आल्यामुळे नार, पार, औरंगा, अंबिका खोऱ्यात ९.७६ टीएमसी (हजार कोटी घनमीटर) पाणी उपलब्ध होणार आहे. हे सर्व पाणी तुटीच्या गोदावरी खोऱ्यात वळविण्यात येणार असून, यासाठी हायड्रोलॉजी विभागाला सर्वेक्षण करण्याचे आदेश दिले आहेत. आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून हे सर्वेक्षण तीन महिन्यात पूर्ण करण्याचा प्रयत्न आहे.

छगन भुजबळ यांचा तारांकित प्रश्न:

छगन भुजबळ यांनी पार-गोदावरी प्रकल्पाबाबत राज्य सरकारला चार महत्त्वाचे प्रश्न विचारले. पार-तापी-नर्मदा प्रकल्प रद्द झाल्यामुळे नार पार खोऱ्यातील शिल्लक ४.६७ टीएमसी आणि उपसा सिंचन योजना क्रमांक ३ आणि ४ चे २/३ टीएमसी पाणी एकत्रित करून पार-गोदावरी हा एकात्मिक नदीजोड प्रकल्प राबविण्यात येणार आहे का? त्यांनी या योजनेचा सविस्तर प्रकल्प अहवाल (DPR) तयार करण्याची जबाबदारी कोणावर सोपवली आहे हे विचारतानाच, हा अहवाल राज्य तांत्रिक सल्लागार समिती (SLTAC) ला कधीपर्यंत सादर होईल, याबाबतही माहिती मागितली. त्यांनी पायरपाडा आणि गुगुळ या प्रवाही वळण योजनांचे पाणी पुणेगाव धरणात आणले जाणार आहे काय, हेही विचारले.

जलसंपदा मंत्री विखे यांचे स्पष्टीकरण:

जलसंपदा मंत्री राधाकृष्ण विखे यांनी स्पष्ट केले की, पार-तापी-नर्मदा प्रकल्प रद्द झाल्यामुळे नार, पार, औरंगा, अंबिका खोऱ्यात ९.७६ टीएमसी पाणी उपलब्ध होणार आहे. हे सर्व पाणी तुटीच्या गोदावरी खोऱ्यात वळविण्यात येणार आहे. यासाठी हायड्रोलॉजी विभागाला सर्वेक्षण करण्याचे आदेश दिले आहेत. आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून हे सर्वेक्षण तीन महिन्यात पूर्ण करण्याचा प्रयत्न आहे.
त्यांनी स्पष्ट केले की, पार-गोदावरी प्रकल्पाचा सविस्तर प्रकल्प अहवाल (DPR) तयार करण्याची जबाबदारी हायड्रोलॉजी विभागावर सोपवण्यात आली आहे. हा अहवाल राज्य तांत्रिक सल्लागार समिती (SLTAC) ला तीन महिन्यांच्या आत सादर करण्याचे लक्ष्य ठेवण्यात आले आहे.

पायरपाडा आणि गुगुळ योजनेचे पाणी पुणेगाव धरणात स्थानांतरित करण्याची कार्यवाही:

पायरपाडा आणि गुगुळ या प्रवाही वळण योजनांचे पाणी पुणेगाव धरणात आणण्याबाबतही कार्यवाही सुरू आहे. या योजनांमुळे पुणेगाव धरणात पाण्याचा साठा वाढेल, ज्यामुळे सिंचन आणि पिण्याच्या पाण्याच्या समस्येवर मात करण्यास मदत होईल. मंत्री विखे यांनी स्पष्ट केले की, “पायरपाडा आणि गुगुळ योजनांचे पाणी पुणेगाव धरणात आणण्याबाबतही कार्यवाही सुरू आहे. यामुळे पुणेगाव धरणातील पाण्याचा साठा वाढेल आणि सिंचनासाठी पाण्याची उपलब्धता सुधारेल.”

छगन भुजबळ यांच्या मागणीबद्दल सरकार सकारात्मक:

छगन भुजबळ यांनी या प्रकल्पाबाबत केलेल्या मागण्यांना जलसंपदा मंत्री विखे यांनी पाठिंबा दर्शविला आहे. त्यांनी स्पष्ट केले की, “छगन भुजबळ यांनी केलेली मागणी हीच शासनाची देखील भूमिका आहे. या प्रकल्पामुळे गोदावरी खोऱ्यातील पाण्याच्या समस्येवर मात करण्यास मदत होईल.”

हायड्रोलॉजी विभागाकडून सर्वेक्षण पूर्ण होऊन सविस्तर प्रकल्प अहवाल (DPR) तयार होण्याची प्रक्रिया सुरू आहे. या अहवालाच्या आधारे प्रकल्पाच्या अंमलबजावणीसाठी पुढील कार्यवाही राबविण्यात येणार आहे. या प्रकल्पाच्या अंमलबजावणीमुळे गोदावरी खोऱ्यातील पाण्याच्या समस्येवर मात करण्यास मदत होईल, अशी अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे.